Aort kapak kalple, kalpten çıkan ana damar (aort) arasındadır. Kalp kasılınca, kan tek yönlü açılan kapaktan geçerek aortaya geçer. Kapak kapanarak, kanın tekrar kalbin içine dolmamasını sağlar.

- Kapak yaprakçıklarının kireçlenerek açılmasının zorlaşmasıdır. Genelde ileri yaşın hastalığıdır. Normalde üç yaprakçıklı olan aort kapak, bazı kişilerde iki yaprakçıklıdır. Bu kişiler aort kapak darlığına adaydırlar.
- Normalde kapak açıldığında 2-4cm² çapındadır. Bu açıklık 1cm²’nin altına düştüğünde ciddi aort darlığı vardır.
- Göğüs ağrısı, nefes darlığı (kalp yetmezliği) ve bayılma belirtileridir. İleri aort darlığında ani ölüm riski vardır.
- Kapak yaprakçıkları uçuca gelemez ve kan aortadan kalbin içine geri kaçar. Kalp fazla hacimle yüklendiği için nefes darlığı şikâyeti yapar.
- Genelde belirti vermeyen sinsi bir hastalıktır. Ekokardiyografi sırasında rastlantısal olarak tespit edilir.
-
Aort damarının balonlaşmasında (asendan aort anevrizması), kapakçıklar birbirinden uzaklaşır ve kaçak olur.
- Kapak yetmezliğine sebep asendan aort anevrizması ise, aort damarı özel bir teknikle sentetik damarla değiştirilerek kaçak giderilebilir.
- Kapak yetmezliğinde, tamirle kaçak giderilebilir, ancak mitral kapak tamiri kadar başarılı ve uzun ömürlü bir cerrahi değildir. Genelde değişim gerekir.
-
Aort darlığında, aort kapak çıkarılarak yerine protez bir kapak dikilir.
- İki türlü kapak vardır; mekanik aort kapağı ve biyolojik aort kapağı.
- Mekanik (metal) kapak: titanyumdan yapılmıştır. Ameliyattan sonra ömür boyu bozulmadan kalır. Vücuda yabancı bir madde olduğundan üzerinde pıhtı oluşmaması için ömür boyu kan sulandırıcı ilaç kullanmayı gerektirir.
-
Biyolojik kapak: sığır kalp zarından teknolojik olarak hücresizleştirilmiş doku kapaklarıdır. 60-65 yaş altındaki hastalarda kullanıldığında 10-15 yıl içerisinde yapısal olarak bozularak ikinci bir ameliyat gerektirebilir. Doku kapakları olduğu için kan sulandırıcı ilaç tedavisi gerektirmez.
- Göğüs kemiği kısmen açılarak, önden 5-6cm’lik bir kesiyle yapılır.
- Sağ göğüs boşluğundan dört santimetrelik bir kesiyle, kaburgaların arasından kapak değişimini yapmaktır (Right Anterior Thoracotomy _ RAT Surgery).
-
İyileşme daha hızlıdır. Kozmetik olarak daha üstündür.
- Göğüste hiçbir kesi olmadan, kasıktan anjiyografik olarak daralmış kapağın içinden biyolojik protez kapak yerleştirilmesidir.
- İyileşme süreci çok hızlıdır ve hiçbir cerrahi iz olmaz.
-
Açık ameliyata kıyasla daha riskli (felç, kalıcı kalp pili ihtiyacı) olduğu ve uzun dönem sonuçları daha kötü olduğu için, ancak ameliyat olamayacak kadar riskli hastalarda seçtiğimiz bir yöntemdir.
-
TAVİ’deki teknoloji ile üretilmiş, biyolojik kapaklardır. Kireçlenmiş kapak çıkarıldıktan sonra tek tek dikişlerle kalbe yerleştirmeden, özel mekanizması ile yerine oturtulur. Ameliyatı daha hızlı yapmamızı sağlar.
- Özellikle küçük kesi ameliyatlarında daha erken iyileşme sağlar. Bu tür bir operasyon TAVİ ile klasik operasyon arasında bir tedavi seçeneğidir.
Aort kapağının uzun dönem dayanıklılığı anlamında altın strandart, cerrahi olarak aort kapağını değiştirmektir. Sağ göğüs boşluğundan dört santimetrelik bir kesiyle, kaburgaların arasından kapak değişimini yapmaktır (Right Anterior Thoracotomy _ RAT Surgery). Teknolojinin gelişmesiyle birlikte dikişsiz aort kapakları üretilmeye başlanmıştır. Bu işlem de ameliyat süresini kısaltmaktadır.
- Doktorunuz sizi hastalığınız hakkında ilk defa duyuyormuşsunuz gibi ve bütün açıklığıyla bilgilendirmeli.
- Cerrahi ve ya cerrahi dışı bütün tedavi seçeneklerini ve sonuçlarını sizinle paylaşmalı .
- Cerrahi müdahale planlanıyorsa çeşitli seçenekleri ve sizin için uygun gördüğünü açıklamalı (Kapak onarımı-değişimi, mekanik-biyolojik protez kapaklar).
- Ameliyat öncesinden başlayarak süreci ve riskleri sizinle paylaşmalı.
- Genelde ameliyat günü öncesi bir günlük hastane yatışında yapılması gereken rutin tetkikler vardır. Bu tetkikler ameliyatta risk oluşturabilecek durumlar ve bunlara karşı tedbir almak için yapılır (Detaylı bir kan tahlili, ekokardiyografi, şah damarı ultrasonu, akciğer filmi- tomografi, solunum testi).
- Kan sulandırıcı ilaçlar kullanıyorsanız 5-7 gün önce kesmeniz gereklidir (Aspirin’i kesmenize gerek yoktur), diğer ilaçlarınız doktorunuz tarafından ayarlanacaktır.
- Tüm vücudun traşı hastane görevlilerince yapılacaktır (Kendiniz yapmayınız, görevliler planlanan ameliyata göre ve özel aletlerle yapacaklardır), hemşireniz size özel bir sabunla nasıl banyo yapmanız gerektiğini anlatacaktır.
- Ameliyattan bir gece önce doktorunuz uygun görürse yatıştırıcı bir ilaç verilecek ve iyi bir uyku uyumanız sağlanacaktır.
- Ameliyata giderken damardan verilen bir ilacın etkisiyle uyanık olmanıza rağmen ameliyathaneye girdiğinizi hatırlamayacaksınız.
- Kalp ameliyatları genel anestezi ile yapılır. Anestezi işlemi cerrahi öncesi 45-50 dakika sürer.
- Sırtınıza ameliyat boyunca kalp ritminizi monitörize etmek için elektrotlar yerleştirilir. Kolunuza küçük bir damar yolu takılır. El bileğinize ameliyat ve yoğun bakım süresince her an tansiyonunuzu monitörize etmek için özel bir atardamar kanülü yerleştirilir. Buraya kadarki işlemler ameliyathaneye inmeden önce yapılan yatıştırıcı iğnenin etkisiyle ağrısızdır ve hatırlanmayacaktır.
- Genel anestezi damardan verilen ilaçlarla gerçekleştirilir. Tam anestezi sağlandıktan sonra soluk borunuza bir tüp yerleştirilir ve solunumunuz makineler ile idame ettirilir.
- Boynunuzdan ameliyat ve yoğun bakım süresince ilaç ve serum verilmesi için kolunuzdakinden daha büyük bir kanül yerleştirilir (Bu damar yolundan kan da alınabilir, böylece bu süreçte her seferinde kan almak için canınız yanmayacaktır). İdrar sondası takılır.
- Ameliyat boyunca kalbi incelemek, özellikle kapak ameliyatlarından sonra kapak fonksiyonlarını değerlendirmek amacıyla ekokardiyografi yapabilmek için yemek borunuza özel bir kanül yerleştirilir.
- Vücudunuza ameliyat için uygun pozisyon verilir, gerekli bölgeler özel antiseptik solüsyonlarla temizlenir.
- Ameliyat başlamıştır… Bu andan itibaren cerrahınıza iki cerrah daha eşlik eder. Biri steril giyinmiş diğeri odada hazır bekleyen iki hemşire vardır. Anestezi doktoru ve bir teknisyen her an başınızdadır. Ameliyat boyunca kalbinizin ve akciğerinizin görevini üstlenecek kalp-akciğer makinesini kumanda eden iki perfüzyonist görev başındadır.
- Ameliyat sona erdikten sonra anestezi altında solunum aletine bağlı olarak yoğun bakım ünitesine transfer edilirsiniz.
- Ameliyathanede uyanmayacaksınız. Genel gidişatınıza göre ameliyattan 4-6 saat sonra (daha geç de olabilir) yoğun bakımda yavaş, güvenli ve konforlu olarak uyandırılacaksınız.
- Ağrı duymayacaksınız. Ağrı kontrolü için anestezi kesilirken başlanan ve dozları ayarlanan ilaçlar yoğun bakım doktorunca planlanacaktır.
- Yoğun bakımda en çok şikayet edilen susuzluktur. Damardan verilen serumlarla sıvı dengeniz özenle takip edilir. Ancak anesteziden yeni uyandığınız için kana kana su içmenize izin verilmeyecektir, biraz sabır…
- Rutin bir ameliyat sonrası 24. saatte servisteki odanıza çıkarılırsınız (duruma göre bu süre uzayabilir).
- Odaya çıktığınızda kendi kişisel bakımınızı yapacak, yürüyecek durumdasınızdır. Yatak istirahati gerekli değildir, aksine oturmanız, nefes egzersizleri yapmanız gereklidir.
- 5. günde tüm vücut banyo yapabilirsiniz.
- 5 günlük yatış süresince belli kan ve radyolojik testlerle takip edilirsiniz.
- Çıkış zamanınız geldiğinde kullanacağınız ilaçlar saatleriyle belirten bir çizelgeyle birlikte size anlatılacaktır.
- Evde hastane düzeni bir ortam yaratmayın. Sabah her zamanki saatte kalkıp, ev içinde bol yürüyüş gereklidir. Ziyaretçi kabul edebilirsiniz, ancak enfeksiyonlu kişilerden uzak durun.
- Başlangıçta kısa süreli ve yavaş bir dışarı yürüyüşüyle başlayın. Her gün yürünen mesafeyi ve temponuzu artırarak kondisyonlanın.
- Ameliyat sonrası ilk haftanızdan itibaren cinsel ilişkiye girebilirsiniz.
- Hastaneden çıktıktan bir hafta sonra poliklinik kontrolünüz olacaktır. Bu kontrolde cerrahi bölgeler ve ilaç tedaviniz gözden geçirilir. Bir haftalık düzenli yürüyüşler sonrası 3. haftada işinize başlayabilirsiniz.