Şah Damarı Hastalıkları
- Beyin dolaşımı boynun önünden giden iki adet şah damarı (karotis arter) ve arkasından giden vertebral arterler (omurganın iki yanından gider) ile gerçekleşir.
- Şah damarı darlığının iki tehlikesi vardır;
- Darlıktan bir parça beyin damarına atarak geçici veya kalıcı beyin kusurları oluşturur (emboli).
- Damar tam tıkanırsa felç geçirilir.
- Damar tıkanıklığı belli bir derecenin üzerindeyse (>%70) stent veya ameliyatla açmak gerekir.
- Damar darlığı en basit olarak damar ultrasonu ile (Doppler) anlaşılır. Ancak bir girişim yapmak için mutlaka anjiyo ile görmek ve planlamak gereklidir (MR’la, BT’yle veya klasik anjiyografi).Yüzeyel damar sistemi (büyük safen ven).
- Şah damarındaki ciddi darlık olan hastaların yarısından fazlasında kalp damar darlığı da vardır. Hem boyun ameliyatı sırasında kalp krizi geçirmemek, hem de kalp damarlarındaki darlıkların erken teşhisi için şah damarı ameliyatından önce kalp anjiyosu da yapmak önemlidir.
- Uygun durumlarda stent işlemi yapılabilir. Ancak özellikle darlığın şekli uygun değilse stent işlemi sırasında beyne darlıktan parça atma ve felç riski, ameliyata oranla daha yüksektir.
- Ameliyatta şah damarının içi açılarak darlık temizlenir ve bir yama ile damar genişletilerek kapatılır.
- Ameliyattan sonra yoğun bakımda kalınmaz. Bir saat sonra hasta odanıza alınırsınız.
- Ertesi gün veya iki gün sonra taburcu olursunuz.

Şah Damarı Hastalıkları
Ameliyata Hazırlık
Bypass Ameliyatı
- Koroner anjiyo sonrası kardiyolog ve kalp cerrahlarının oluşturduğu bir konseyde karar verilmeli.
- Eğer kalp krizi sonrası anjiyo olduysanız ameliyat zamanlaması tahlillerin sonucuna göre planlanacaktır (Erken olabilir-bir süre beklemek önerilebilir).
- Genelde ameliyat günü öncesi bir günlük hastane yatışında yapılması gereken rutin tetkikler vardır. Bu tetkikler ameliyatta risk oluşturabilecek durumlar ve bunlara karşı tedbir almak için yapılır (Detaylı bir kan tahlili, ekokardiyografi, şah damarı ultrasonu, akciğer filmi-gerekirse tomografi, solunum testi).
- Kan sulandırıcı ilaçlar kullanıyorsanız 5-7 gün önce kesmeniz gereklidir (Aspirin’i kesmenize gerek yoktur), diğer ilaçlarınız doktorunuz tarafından ayarlanacaktır.
- Tüm vücudun traşı hastane görevlilerince yapılacaktır (Kendiniz yapmayınız, görevliler planlanan ameliyata göre ve özel aletlerle yapacaklardır), hemşireniz size özel bir sabunla nasıl banyo yapmanız gerektiğini anlatacaktır.
- Ameliyattan bir gece önce doktorunuz uygun görürse yatıştırıcı bir ilaç verilecek ve iyi bir uyku uyumanız sağlanacaktır.
- Ameliyata giderken damardan verilen bir ilacın etkisiyle uyanık olmanıza rağmen ameliyathaneye girdiğinizi hatırlamayacaksınız.